Perinatoloji, Kadın Hastalıkları ve Doğum branşının, gebelikte anneye veya bebeğe bağlı riskli durumlarla ilgilenen alt koludur. Perinatoloji maternal-fetal tıp, yüksek riskli gebelik bölümü olarak da bilinir. Ülkemizde şu an Perinatoloji alanında uzman olmak için Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlığı sonrası, üç yıl süreyle bir Perinatoloji kliniğinde üst ihtisas yapmak gerekmektedir.
Riskli gebelik ne demektir?
Bir gebenin veya karnındaki bebeğin, gebelik süresince normalin üstünde komplikasyon yaşama ihtimali olması bu gebeliği riskli bir gebelik haline getirmektedir. Bu komplikasyonlar anneye veya bebeğe ait olabilirler. Anneye ait risklere annede kronik hipertansiyon, şeker hastalığı, obezite, otoimmün hastalıklar, tekrarlayan düşükler ve ölü doğumlar, önceki gebeliklerde erken doğum yapmış olmak, gebelikte preklampsi, gebelikte vajinal kanama durumları örnek verilebilir. Fetal riskler ise bebekte genetik anormallik şüphesi, bebeğin suyunun fazla veya az olması, bebekte gelişim geriliği, bebekte kalp, beyin, kas-iskelet sistemi gibi birçok sisteme ait anormal ultrason bulguları saptanması gibi durumlardır.
Perinatoloji uzmanı neler yapar?
- Hipertansiyonu olan gebelerin tansiyonlarının düzenlenmesi ve takibi
- Şekeri olan gebelerin şeker takipleri ve düzenlenmesi
- Kronik hastalığa sahip gebelerin gebelik takipleri
- Gelişim geriliğine sahip bebeklerin takibi
- Gebelikte amnion sıvısının fazlası ve azlığının tetkik ve tedavisi
- Bebekte herhangi bir genetik veya yapısal anormalliğin tarama testleri ve detaylı ultrason ile taranması ve anormallik saptanan gebelerin uygun takibinin yapılması
- Anormallik saptanan bebeklerde amniyosentez, koryonik villüs biyopsisi, kordosentez gibi işlemlerle anne karnından alınan örnekle bebeğe genetik testler yapılması
- Ciddi anomalilerde gebelik sonlandırma
- Kan uyuşmazlığına bağlı olarak anne karnında kansızlık yaşayan bebeklerin saptanması ve ve gerektiğinde anne karnında kan transfüzyonu
- Çoğul gebeliklerin takibi
- Rahim ağzı yetmezliği olan gebelerin takibi ve gerektiğinde serklaj ameliyatının yapılması
- Tekrarlayan düşüklere sahip gebelerin tetkik ve tedavisi
- Bütün bu risklere sahip gebelerin anne ve bebek için en uygun zamanda doğumlarının planlanması gibi pek çok riskli durumla ilgili bilgi ve tecrübeye sahiptir.
Bununla birlikte Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olmaları sebebiyle rutin gebelik takibi, doğum ve ana branşlarına ait tetkik ve tedavileri de yapabilirler.
Herhangi bir risk saptanmayan gebelerin de Perinatoloji uzmanı tarafından muayenesi gerekir mi?
- Gebelikte herhangi bir risk saptanmamış bile olsa en az bir kere Perinatoloji muayenesi önerilmektedir. 20-24. gebelik haftasında Perinatoloji Uzmanı tarafından yapılan Detaylı Ultrason incelemesi ile bebekte organ anomalilerİ, bebeğin plasentasının yeri, bebeğin sıvısı, rahim ağzı yetmezliği olup olmadığı gibi durumlarla ilgili bilgi edinilir.
- Bunun dışında 11-14. gebelik haftasında yapılan erken fetal detaylı ultrason ile de bebeğin ense kalınlığı dışında da pek çok organındaki anomaliler saptanabilir.
- Gebeliğin son üç ayında ise bebekte geç gebelikte bulgu verebilecek barsak tıkanıklıkları, bazı beyin hastalıkları, kas-iskelet sistemi gelişiminde gerilik gibi durumların değerlendirilmesi önemlidir.
- Günümüzde ülkemizde Perinatoloji Uzmanına ulaşımın hala zor olması sebebiyle çoğu gebe 20-24. gebelik haftasında Perinatoloji Uzmanına yönlendirilmektedir. Perinatoloji Uzmanına bir sefer gitme imkanı olan gebeler 20-24. Gebelik haftasını tercih etmelidirler. Fakat daha erken saptanabilen ve daha geç ortaya çıkabilen anomalilerin saptanması amacıyla ilk üç ay ve son üç ayda da birer kez Perinatoloji Uzmanı tarafından gebenin değerlendirilmesi bebek hakkında pek çok bilgi verebilir.